goethe

Goethe-medaille 2025 toegekend aan David Van Reybrouck

Nieuws

Uit het persbericht:

Gesche Joost, voorzitter van het Goethe-Institut, benadrukte naar aanleiding van de bekendmaking van de winnaars van de Goethe-medaille van dit jaar: "Tectonische verschuivingen geven vandaag de dag vorm aan ons wereldwijde politieke kader. De democratie komt onder druk te staan, zekerheden worden aan het wankelen gebracht en dit heeft gevolgen voor het cultuurbeleid van het Goethe-Institut. Des te belangrijker is het om wereldwijd de dialoog te zoeken en samen vorm te geven aan hoe we willen en kunnen samenleven. Kunst, cultuur en taal spelen hierbij een centrale rol. 

Juist nu hebben we behoefte aan cultureel begrip en mensen die het verschil maken. In ons wereldwijde netwerk van Goethe-Instituten ontmoeten we zulke mensen, die zich met moed, creativiteit en een scherp oog inzetten voor cultuur en taal in uitwisseling met Duitsland: Sinds haar studie in Berlijn zet Li Yuan zich in voor de professionalisering van het Duits als vreemde taal - als professor inspireert ze talrijke toekomstige leraren en academici in China. 

Met initiatieven zoals de G1000 herdenkt David Van Reybrouck de democratie fundamenteel - niet als louter representatie, maar als een levende, participatieve praktijk. Met zijn onafhankelijk onderzoek legt hij de basis voor een diepgaand begrip van sociale dynamiek en politieke participatie. 

Osman Kavala is een onvermoeibare ideeënleverancier en initiatiefnemer die met grote toewijding culturele ruimtes blijft creëren en met zijn werk de netwerken van maatschappelijke organisaties in de regio duurzaam versterkt. Met hun moedige aanpak en projecten hebben de prijswinnaars een impact tot ver buiten Turkije, China en België. Ik ben zeer verheugd dat we dit jaar de uitmuntende inzet van deze drie zeer verschillende personen eren met de Goethe Medaille."

Uit het juryrapport:

"David Van Reybrouck pleit voor een vernieuwing van democratische processen met zijn controversiële pleidooien voor alternatieve verkiezingsprocedures en de oprichting van burgerraden. Zijn onderzoeksrijke boeken over Zuid-Afrika, Congo en Indonesië onthullen perspectieven die vaak worden genegeerd door de door het Westen gedomineerde geschiedschrijving. De interdisciplinaire aanpak van zijn boeken en hun focus op gemarginaliseerde stemmen en de “onzichtbare actoren” van de geschiedenis combineren een heldere literaire stijl met een emotionele benadering. Daarom behoren ze tot de belangrijkste bijdragen aan het hedendaagse politieke discours."

De Goethe-medaille is de officiële onderscheiding van de Bondsrepubliek Duitsland en de belangrijkste prijs op het gebied van buitenlands cultuurbeleid. Dit jaar wordt hij voor de 70e keer uitgereikt. Elk jaar nomineren medewerkers van de Goethe-Instituten, in samenwerking met de Duitse vertegenwoordigingen in het buitenland, culturele actoren uit alle regio's en culturele velden, evenals uit de academische en taalsector. Een jury - de Goethe Medal Award Commission, bestaande uit persoonlijkheden uit Duitsland op het gebied van wetenschap, kunst en cultuur - kiest uit de nominaties drie prijswinnaars. 

De Goethe-medaille bekroont diensten ter bevordering van de Duitse taal, cultuur en kunst in de thuislanden van de prijswinnaars. Het is ook een eerbetoon aan de vernieuwing en voortdurende actualisering van een internationaal begrip van cultuur. De prijs vestigt de aandacht op toekomstgerichte onderwerpen en trends en versterkt de internationalisering van het Duitse culturele landschap, wereldwijde netwerken en samenwerking op het gebied van wederzijds leren. De prijsuitreiking vindt plaats op 28 augustus, de geboortedag van Johann Wolfgang von Goethe, in Weimar.

De jury van de Goethe-medaille 2025 bestond uit René Aguigah (presentator en hoofd van de afdeling ‘Literatuur, filosofie, religie’ bij Deutschlandfunk Kultur, Berlijn), Julia Grosse (artistiek directeur van Contemporary And, Berlijn), Anna Henckel-Donnersmarck (Curator en Directeur Berlinale Shorts, Berlijn), Matthias Lilienthal (Dramaturg en Regisseur, Berlijn), Thomas Oberender (Auteur en Curator, Berlijn), Antje Rávik Strubel (Auteur, Potsdam), Andrea Zschunke (Hoofd Muziek WDR3, Keulen); namens het Bondsministerie van Buitenlandse Zaken: Anna Bartels (commissaris voor buitenlands cultuurbeleid); namens het Goethe-Institut: Carola Lentz (voormalig voorzitter van het Goethe-Institut), Gesche Joost (voorzitter van het Goethe-Institut, als gast) en Johannes Ebert (secretaris-generaal van het Goethe-Institut).

Meer informatie over de Goethe-medaille, biografieën van de prijswinnaars en een lijst van de tot nu toe geëerde personen zijn hier te vinden.